Το υποκεΙμενο του ρΗματος
Υποκείμενο είναι η λέξη (ή η φράση) για την οποία γίνεται λόγος στην πρόταση.
Με άλλα λόγια, υποκείμενο είναι η λέξη που δείχνει σε μια πρόταση ποιος ενεργεί ή ποιος δέχεται μια ενέργεια ή ποιος βρίσκεται σε μια κατάσταση.
Το υποκείμενο του ρήματος στα αρχαία ελληνικά, όπως και στα νέα, μπαίνει πάντοτε σε πτώση ονομαστική, π.χ.
Ὁ Φίλιππος γράφει (μτφρ. Ο Φίλιππος γράφει)
Οἱ παῖδες γράφουσιν (μτφρ. Τα παιδιά γράφουν)
Αν το ρήμα είναι στο α' ή β' πρόσωπο του ενικού ή του πληθυντικού αριθμού, τότε το υποκείμενο είναι εύκολο να το βρούμε, γιατί θα είναι μία από τις προσωπικές αντωνυμίες: ἐγώ, ἐσύ, ἡμεῖς, ὑμεῖς, π.χ. ἐγώ γράφω, σύ γράφεις, ἡμεῖς γράφομεν, ὑμεῖς γράφετε.
Συμφωνία του υποκειμένου με το ρήμα. Το ρήμα της πρότασης κανονικά συμφωνεί με το υποκείμενό του ως προς το πρόσωπο και τον αριθμό, όπως και στα νέα ελληνικά.
Όταν όμως το υποκείμενο είναι ουδέτερο πληθυντικού αριθμού, τότε στην αττική διάλεκτο το ρήμα βρίσκεται κανονικά σε ενικό αριθμό (αττική σύνταξη).
π.χ. Τά παιδία παίζει
Περιφραστικό Υποκείμενο: Όταν δηλώνεται χρόνος ή ποσό κατά προσέγγιση, τότε το υποκείμενο μπορεί να έχει την εξής μορφή: εἰς, ἀμφί, περί, ὑπέρ, πρός + αιτ.
Εἰς ἄνδρας διακοσίους καὶ εἴκοσι ἐνέμειναν τῇ ἐξόδῳ.
Ἔφυγον περὶ τοὺς ἑκατόν.
Ως υποκείμενο χρησιμοποιούνται:
α) Ουσιαστικό
π.χ. Ὁ Φίλιππος γράφει
β) επίθετο
π.χ. Οἱ τελευταῖοι κατέβαινον
γ) αντωνυμία
π.χ. ἐγώ εἰμί καλός
δ) αριθμητικό, με ή χωρίς το άρθρο
π.χ. οἱ τριάκοντα πονηροί ἦσαν
ε) μετοχή πάντοτε με άρθρο,
π.χ. οἱ φεύγοντες ἀφίκοντο (=ήρθαν)
στ) απαρέμφατο
π.χ. Τὸ λακωνίζειν ἐστί φιλοσοφεῖν
ζ) εμπρόθετος προσδιορισμός (με ή χωρίς άρθρο)
π.χ. οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς ἔφυγον
η) επίρρημα με ή χωρίς άρθρο
π.χ. οἱ πάλαι ἦσαν ἀνδρεῖοι
θ) λέξη ή φράση με άρθρο (ουσιαστικοποιημένη)
π.χ. Ὁ μὲν οὐχ ὑπαίτιος ἦν
ι) ολόκληρη πρόταση
π.χ. Ὅσοι ἐδυνήθησαν ἐστρατοπεδεύοντο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου