Βασικό Λεξιλόγιο της Αρχαίας Ελληνικής

(Δημοσθένης - Ισοκράτης - Λυσίας -Ξενοφώντας - Πλάτων -Θουκυδίδης)

ΜΕΡΟΣ Α΄ 

Α

ἄγαμαι	θαυμάζω
ἀγαπῶ τινι	αρκούμαι σε κάτι
(ἄγω )- διάγω προάγω συνάγω ὑπάγομαι	περνώ τη ζωή μου προχωρώ συγκεντρώνω καταγγέλλομαι σε δικαστήριο
Αἰτία	κατηγορία
Αἰτιάομαι-ῶμαι	κατηγορώ
ἁλίσκομαι	συλλαμβάνομαι –κυριεύομαι
ἀναιρῶ	φονεύω – καταστρέφω –δίνω χρησμό
ἀνδράποδον	δούλος
ἀπαγορεύω	κουράζομαι
ἀπογιγνώσκω τινός	αθωώνω κάποιον
ἀποδίδομαι	πουλάω
ἀποδίδωμι	πληρώνω
ἀπολείπω	αφήνω –εγκαταλείπω
ἀποφαίνομαι	λέω τη γνώμη μου
ἀποφαίνω	καθιστώ
ἀτάρ	αλλά –όμως
αὐλίζομαι	στρατοπεδεύω – διανυκτερεύω
αὐτίκα	αμέσως
αὐτόθι	εδώ
αὐτομολέω - ῶ	λιποτακτώ
ἀφίσταμαι	απομακρύνομαι – αποστατώ
ἄχθομαι	στενοχωριέμαι
Β
Βαίνω	ἀναβαίνω:ανεβαίνω στο βήμα καταβαίνω:κατεβαίνω απ το βήμα
βλασφημία	κακολογία - κατηγορία
Γ
γίγνομαι ὑπό τινι	υποδουλώνομαι σε κάποιον
γίγνομαι περί τι	ασχολούμαι με κάτι
γράφομαι παρανόμων	κατηγορώ για παράνομο ψήφισμα
γράφω ψήφισμα	προτείνω ψήφισμα
(γιγνώσκω): ἀπογιγνώσκω τινός	αθωώνω κάποιον
καταγιγνώσκω τινός	καταδικάζω κάποιον
συγγιγνώσκω τινί	συμφωνώ με κάποιον
Δ
δαψιλής	άφθονος
1. δέω 2. δέω - ῶ	1. Έχω ανάγκη 2. Δένω
διαβατήρια	θυσίες πριν τη διάβαση σε ξένη χώρα
διαθήκη	σύμβαση –συμφωνία
διαλλάττω	συμφιλιώνω
διαπράττομαι	κατορθώνω –πετυχαίνω
διαρρήδην	ρητἀ -σαφώς
διίσταμαι	διαφωνώ
Ε
ἐγκαλῶ τινι	κατηγορώ κάποιον
εἰκῇ	ασυλλόγιστα - απερίσκεπτα
ἐκβάλλω τινά	εξορίζω κάποιον
ἐκπίπτω ὑπό τινος	εξορίζομαι από κάποιον
ἐκφαίνω πόλεμον	κηρύσσω πόλεμο
ἐμπεδόω - ῶ	στερεώνω
ἐνδίδωμι τινί	υποχωρώ σε κάποιον – κάτι
ἔξαρνος γίγνομαι	αρνούμαι
ἐπισκήπτω	παραγγέλλω
ἐπιτήδειος	ωφέλιμος – κατάλληλος
εὖ πάσχω ὑπό τινος	ευεργετούμαι από κάποιον
εὖ ποιῶ τινα	ευεργετώ κάποιον
εὐτρεπίζω	τακτοποιώ –συμφιλιώνω
ἐφίστημι	τοποθετώ
(οἱ ἐφεστῶτες)	οι άρχοντες
(εἶμι) : ἄπειμι	απέρχομαι
διέξειμι	μιλώ με λεπτομέρειες
ἔξειμι	βγαίνω – εκστρατεύω
ἔπειμι	επιτίθεμαι
κάτειμι	επιστρέφω από την εξορία
πάρειμι	ανεβαίνω στο βήμα
(οι παριόντες)	οι ρήτορες
(ἔρχομαι):διεξέρχομαι	εκθέτω λεπτομερειακά
ἐξέρχομαι	εκστρατεύω
κατέρχομαι	επιστρέφω από την εξορία
παρέρχομαι	φτάνω
ὑπέρχομαί τινα	κολακεύω κάποιον
(ἔχω): ἀνέχω	κατώ ψηλά
διέχω	διαχωρίζω – απέχω
ἐπέχω	φυλάττω – συγκρατώ -
παρέχω – κτγρμ. μετοχή	αποδεικνύω ότι
παρέχει τινί – απαρέμφ.	επιτρέπεται σε κάποιον να
προέχω	ξεπερνώ -υπερέχω
Ζ
ζημιόω - ῶ	τιμωρώ
Η
ἡγοῦμαι τινός	είμαι αρχηγός κάποιου
ἡγοῦμαι –ειδ. απαρέμφατο	θεωρώ - νομίζω
ἥδομαι	ευχαριστιέμαι
ἥκιστα	καθόλου – ελάχιστα
ἦν δ’ ἐγώ	είπα εγώ
ἦν δ’ὅς	είπε αυτός
Θ
Θεραπεύω τους θεούς	λατρέυω τους θεούς
Ι
ἱκανός	αρκετός – ισχυρός
ἵμερος	πόθος
ἰσηγορία	ισότητα στο λόγο
(ἵστημι): ἀνίσταμαι	διακόπτω τη συνεδρίαση
ἀφίσταμαι τινός	απομακρύνομαι -αποστατώ
ἐφίστημι	καθορίζω
καθίστημι	διορίζω –τοποθετώ – ιδρύω
Καθίστημι νόμον	καθιερώνω συνήθεια
μεθίστημι	μεταβάλλω
παρίσταμαι	παρουσιάζομαι
Κ
καινός	καινούριος
κατακρίνομαι	καταδικάζομαι
κατέρχομαι	επιστρέφω από εξορία
κήδομαι	φροντίζω
κρίνομαι	κρίνομαι – δικάζομαι
Λ
λαγχάνω	κερδίζω με κλήρο
λῆμμα	κέρδος – ωφέλεια
λῦμα	ακαθαρσία
λυμαίνομαι	βλάπτω
λυσιτελής	χρήσιμος -ωφέλιμος
Μ
μέλει μοι τινός	φροντίζω για κάτι
μέλλει	πρόκειται
μέλλω	σκέφτομαι –σκοπεύω
μέμφομαι	κατηγορώ
μηκύνω	μακρηγορώ
Ν
νεωδαμώδης	είλωτας που απελευθερώθηκε πριν λίγο
νόμιμον	συνήθεια –έθιμο
νόμον εἰσφέρω	προτείνω νόμο
νόμον τίθεμαι	θεσπίζω νόμο
Ξ
ξένος	φίλος από φιλοξενία

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ

Β. Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ

1. Το σύνταγμα του 1844

1. Να αναφέρετε αν οι προτάσεις είναι σωστές ή λανθασμένες:

Α. Η στάση των ξενικών κομμάτων απέναντι στην ψήφιση Συντάγματος ήταν ομόφωνη.

Β. Κατά τις εργασίες της Εθνοσυνέλευσης για ψήφιση Συντάγματος(1843-44), οι ηγέτες των ξενικών κομμάτωνεπέδειξαν μετριοπαθή στάση, απομονώνοντας τα ακραία στοιχεία των κομμάτων τους.

Γ. Η συνταγματική ανάθεση της αρχηγίας του στρατού στον βασιλιά αποσκοπούσε στον περιορισμό των εξουσιών του.

Δ. Η συνταγματική κατοχύρωση ισόβιας Γερουσίας αποτελούσε προσπάθεια συμβιβασμού ανάμεσα στην τάση περιορισμού των βασιλικών εξουσιών από τη μια και ενίσχυσής τους από την άλλη.

Ε. Η σύνθεση των κοινοβουλευτικών επιτροπών με ορισμό οδηγούσε αρκετές φορές τα κόμματα σε συναίνεση.

Στ. Παρά το ότι τα ξενικά κόμματα αναπτύχθηκαν κατά μίμηση των δυτικών προτύπων, η απρόσκοπτη λειτουργία τους ενίσχυσε τον κοινοβουλευτισμό στη χώρα.

2) Να αντιστοιχίσετε τις εκφράσεις  της στήλης Α με τις  σχετικές της στήλης Β:

Α. καθολική ψηφοφορία για άνδρες	1. μη συνταγματική κατοχύρωση
Β. συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι	2. συνταγματική κατοχύρωση
Γ. δωρεάν εκπαίδευση	3. συνταγματική κατοχύρωση
Δ. περιορισμός βασιλικών εξουσιών	4. ομοφωνία κομμάτων
Ε. συμμετοχή βασιλιά στη νομοθετική εξουσία	5. παγκόσμα πρωτοπορία

2. Η παρακμή των «ξενικών» κομμάτων κατά την περίοδο της συνταγματικής μοναρχίας

1. Να αναφέρετε αν οι προτάσεις είναι σωστές ή λανθασμένες:

1. Το ρωσικό κόμμα παρήκμασε λόγω και της έλλειψης θέσεων για επίκαιρα ζητήματα της εποχής.

2. Η διακυβέρνηση Κωλέττη αποσκοπούσε στον περιορισμό των εξουσιών του βασιλιά και τη σταδιακή απομάκρυνσή του.

3. Ο Όθωνας επέδειξε γενικά ώριμη στάση αποφεύγοντας την ανάμειξη με τους μηχανισμούς των κομμάτων.

4. Ο Κριμαϊκός πόλεμος σε γενικές γραμμές υπήρξε καθοριστικός παράγοντας για την απώλεια εμπιστοσύνης των Ελλήνων στα ξενικά κόμματα.

2)  Να αντιστοιχίσετε τις εκφράσεις  της στήλης Α με τις  σχετικές της στήλης Β:

Α. διαμάχη για διαδοχή Κωλέττη	1. παρακμή ρωσικού κόμματος
Β. υπόθεση Πατσίφικο	2. παρακμή γαλλικού κόμματος
Γ. ήττα Ρωσίας στον Κριμαϊκό πόλεμο	3. διακυβέρνηση Κωλέττη
Δ. βία και νοθεία σε εκλογές	4. αποδυνάμωση και σταδιακή εξαφάνιση ρωσικού κόμματος
Ε. επίλυση εκκλησιαστικών ζητημάτων	5. παρακμή αγγλικού κόμματος

____________________________________________________________________________________________

3. Η «νέα γενιά».

1. Να αναφέρετε αν οι προτάσεις είναι σωστές ή λανθασμένες:

1. Η νέα γενιά πολιτικών είχε διαφορετικά ιδανικά από τη γενιά της προεπαναστατικής περιόδου.

2. Αυτήν την περίοδο μειώνεται εντυπωσιακά το ποσοστό του αναλφαβητισμού στον συνολικό πληθυσμό.

3. Η νέα γενιά πολιτικών θεωρούσε το βασιλιά ως εμπόδιο για την ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

4. Ένα από τα αιτήματα των αντιπολιτευτικών ομίλων υπήρξε η φορολογική ελάφρυνση του εργατικού πληθυσμού.

5. Στην επανάσταση του 1862 συμμετείχε ετερόκλητο πλήθος ατόμων με διαφορετικά κατά βάση αιτήματα, αλλά με κοινό στόχο την αποπομπή του Όθωνα.

2)  Να αντιστοιχίσετε τις εκφράσεις  της στήλης Α με τις  σχετικές της στήλης Β:

Α. δυνατότητα ενημέρωσης	1. αίτημα ομίλων
Β. ελεύθερες εκλογές	2. χαρακτηριστικό νέας γενιάς
Γ. εργασία σχετική με αντικείμενο σπουδών	3. χαρακτηριστικό νέας γενιάς
Δ. απλούστερη διοίκηση	4. αίτημα ανέργων πτυχιούχων
Ε. επίκριση για κρατικές δυσλειτουργίες	5. αίτημα ομίλων

______________________________________________________________________________________________

4. Η Εθνοσυνέλευση του 1862-1864

1. Να αναφέρετε αν οι προτάσεις είναι σωστές ή λανθασμένες:

1. Εμπόδιο στις αρχηγικές βλέψεις του Δ.Βούλγαρη στάθηκαν οι παράνομα διορισθέντες στο Δημόσιο.

2. Οι έμποροι κι οι πλοιοκτήτες υποστήριζαν την παράταξη των πεδινών.

3. Οι Εκλεκτικοί ήταν μια ετερόκλητη παράταξη που υποστήριζε τη συχνή εναλλαγή κυβερνητικών σχηματισμών.

4. Το πολίτευμα που καθιερώθηκε, η βασιλευομένη δημοκρατία, ήταν ένα βήμα πίσω στη δημοκρατική πορεία της χώρας.

5. Η διαφορά ανάμεσα στα συντάγματα του 1844 και του 1864 ήταν ότι στο πιο πρόσφατο σύνταγμα καθιερώθηκε η ελευθερία του «συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι».

6. Σκοπός της ψήφιαης της αρχής της δεδηλωμένης ήταν η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων κομμάτων στην κοινοβουλευτική διαδικασία.

7. Ο βασιλιάς Γεώργιος τελικά υιοθέτησε την άποψη Τρικούπη λόγω του επαναστατικού αναβρασμού που επικρατούσε στη χώρα.

2)  Να αντιστοιχίσετε τις εκφράσεις  της στήλης Α με τις  σχετικές της στήλης Β:

Α. ετερόκλητη παράταξη	1. πεδινοί
Β. μεταρρυθμίσεις στη διοίκηση	2. ορεινοί
Γ. κοινοβουλευτική ανομία	3. Εθνικόν Κομιτάτον
Δ. υποστήριξη σταθερών κυβερνήσεων	4. Εκλεκτικοί